En maio de 1931 o Seminario de Estudos Galegos fixo un Anteproxecto de Estatuto de Galicia, que comezaba así:
Artigo 1: Galicia é un Estado libre dentro de España.
Artigo 2: As linguas oficiais de Galicia son o galego e o castelán.
Artigo 3: As cores nacionais de Galicia son o brancoazul.
Artigo 4: O territorio de Galicia abarca as provincias da Coruña, Lugo, Ourense e Pontevedra.
Artigo 5: Poderáse agregar ó territorio de Galicia calquera outro fronteirizo, por acordo da maioria dos electores.
Artigo 6: Serán galegos:
- Os fillos que nacen no territorio galego.
- Os fillos de pai e nai galegos, ainda que nazan fora.
Neste ano xurdiu PG que estaba formado por Castelao, Cabanillas, Otero Pedrayo, Risco, Cunqueiro...
 |
| Cartel de Castelao |
Máis adiante, en 1932, realizouse un Estatuto con seis titulos e 49 artigos. Definía unha Galicia autónoma onde convivían galego e castelán. Os órganos de poder establecidos eran a Asemblea Lexislativa, a Xunta de Galicia e o Presidente. En decembro dese ano apróbase o documento definitivo. O texto detivose por culpa do Bienio negro.
Durante este ano a campaña para que se aprobara o Estatuto de Autonomía foi impresionante, cos carteis de apoio de Castelao, Seoane... En 1936 celebrouse a votación do Estatuto, no que houbo o 75% dos votos a favor. Algúns artigos da constitución son:
  |
| Castelao e un dos seus carteis |
Artigo 1: Galicia organízase como rexión autónoma España, conforme a Constitución da República e co presente Estatuto.
O seu territorio é o dos municipios dentro dos actuais límites administrativos das catro provincias.
Artigo 2: Poderase agregar a Galicia calquera territorio parecido nas características históricas, culturais, económicas e xeográficas.
Artigo 4: Serán idiomas oficiais en Galicia, o castelán e o galego.
Artigo 5: As atribucións recoñecidas a Galicia neste Estatuto, serán exercidas: por unha Asamblea lexislativa, polo presidente da Rexión, e polá Xunta de Galicia (...)
Artigo 6: A Asamblea comporase de deputados elixidos por sufraxio universal, igual, directo e secreto, segundo o sistema de representación proporcional e para un período de tres anos.
Artigo 7: O presidente da Rexión asumirá a representación de Galicia para todos os efectos; (...). Será elixido por votación popular directa e secreta, por un período de catro anos.
Gómez Román, secretario do PG, e Castelao, deputado, entregaban ó Presidente das Cortes o texto do Estatuto. Pero o Estatuto galego non entrou en vigor por culpa da Guerra Civil, que fixo que se retrocedera case todo o que se conseguiu nos comezos do século XX.
